استاپ موشن از روش های اولیه ساخت ویدیو می باشد. از دوران اولیه سینما اغلب سعی می شد تا جادوی حرکت اشیاء توسط فرد را به نمایش درآورند . آلبرت اسمیت و جی اولین کسانی بودند که توانستند در این زمینه به موفقیت برسند. اگرچه سینما تا حد زیادی پیشرفت کرده است، اما استاپ موشن به عنوان نوعی هنر ویدیویی جایگاه خود را حفظ کرده است. در ادامه این مقاله استاپ موشن را بیشتر مورد بررسی قرار خواهیم داد.
استاپ موشن چیست
در تکنیک استاپ موشن، کاراکترهای انیمیشنی به طور واقعی و رئال ساخته می شود و با استفاده از دوربین های عکاسی و فیلم برداری از موضوع حقیقی که می تواند یک انسان، طراحی کاراکتر به خصوص کاراکترهای عروسکی یا غیره، طبق یک سناریو و فیلم نامه که از قبل نوشته شده است تصویر برداری می شود و به صورت فریم به فریم با تغییر حرکات تصاویر جدید ثبت می شوند.
این تصاویر با استفاده از برنامه های تدوین و ادیت شده کنار هم قرار می گیرند و تشکیل یک ویدیوی انیمیشنی را می دهند. سپس توضیحات تکمیلی که می تواند نوشتاری یا موشن گرافیک باشد و یا حتی افکت های تصویری بر روی فیلم اضافه می گردد. در نهایت روی فیلم ساخته شده موزیک یا صداگذاری انجام می پذیرد تا به راحتی یک مفهوم کامل را به مخاطب انتقال دهد.
از تکنیک انیمیشن دستی یا همان استاپ موشن برای ساخت ویدیو ها یا تیزرهای تبلیغاتی می توان استفاده کرد. حتی از این تکنیک پر زحمت برای ساخت کارتون های کودکان استفاده می کنند که کاراکتر های آنان می توانند خمیری یا عروسک اسفنجی و … باشند .
انواع استاپ موشن
استاپ موشن نوعی موشن گرافیک است که در آن حالات مختلف یک سوژه ثابت را تصویر برداری کرده و با قرار دادن تصاویر به صورت فریم به فریم در کنار هم، یک تصویر منسجم متحرک ایجاد می کنند. این نوع انیمیشن از دیرباز برای ساخت فیلم و انیمشین سینمایی، انیشمین های تبلیغاتی و آموزشی کاربرد داشته و دارد. استاپ موشن انواع متفاوتی دارد که این تفاوت نه در نحوه ساخت استاپ موشن بلکه در سوژه های مورد استفاده و موضوعات آن هاست. در استاپ موشن اغلب سعی می شود از اجسامی استفاده شود که تغییر در حالت و حرکات آن ها آسان باشد. در ادامه برخی از انواع استاپ موشن را بررسی خواهیم کرد.
استاپ موشن عروسکی (Stop Motion)
در استاپ موشن عروسکی، سوژه ای که از آن تصویربرداری می شود عروسکی با مفاصل متحرک است. با هر بار حرکت دادن مفاصل عروسک از آن تصویر برداری می شود. برای حفظ تعادل عروسک ها در داخل بدنه آنها اسکلت هایی قرار می دهند تا هم حرکت پذیری و انعطاف بهتری داشته باشند و هم حرکات نرم تری را به نمایش بگذارند. در نتیجه از کنار هم قرار دادن تصاویر گرفته شده به صورت متوالی باعث متحرک به نظر رسیدن عروسک ها می شوند. در حالت معمول برای هر کاراکتر چندین عروسک می سازند، تا از نماهای مختلف نمایانگر ابعاد متفاوت باشد تا مجبور به حرکت دهی زیاد نشوند.
استاپ موشن خمیری (Clay Animation)
استاپ موشن خمیری شباهت زیادی با استاپ موشن عروسکی دارند. تنها تفاوت آن ها در ساختار کاراکترها می باشد. در انیمیشن خمیری از کاراکتر های خمیری یا گلی یا هر نوع مواد حالت پذیر دیگر استفاده می کنند و از یک شخصیت چند حالت چهره ساخته می شود که طراحان مجبور نباشند تا در هر فریم به تغییر حالت چهره و شخصیت مورد نظر بپردازند. نمونه بارز و قابل درک و آشنا برای همه ما کارتن بسیار جذاب بره ناقلا یا پت و مت می باشد.
انیمیشن مدل (Model Animation)
این نوع استاپ موشن در ساخت فیلم های سینمایی کاربرد دارد و دنیای واقعی با بازیگران و کاراکتر های واقعی و همین طور فضای رئال ضبط می شوند. انیمیشن های مدل در برخی از فیلم های سینمایی به منظور افزودن برخی جلوه های ویژه خاص از تکنیک استاپ موشن استفاده می کنند. مثلا در بعضی از فیلم ها نیاز به افکت های ویژه بصری خاصی است. برای این کار از استاپ موشن استفاده می کنند و با تکنیک کات و فیلم جلوه مورد نظر را می سازند. البته امروزه با گسترش جلوه های ویژه کامپیوتری از استاپ موشن کمتر استفاده می شود.
استاپ موشن کاغذی (Cutout Animation)
استاپ موشن کاغذی که به آن انیمیشن کات اوت نیز گفته می شود، نوعی از استاپ موشن است که در آن با استفاده از تکه های بریده شده و خرد شده کاغذ و یا پارچه بر روی یک پس زمینه ساده یا طرح دار متناسب با فضا ساخته می شود. انیمیشنی که با این نوع استاپ موشن ساخته می شود، تنها در حالت دو بعدی قراردارد. نام دیگر این نوع انیمیشن، انیمیشن برش نیز می باشد.
انیمیشن اشیا (Object Animation)
در انیمیشن اشیا به جای عروسک ها یا کاراکتر ها از اشیا واقعی مثل وسایل منزل یا هر چیز دیگر که سوژه ی تبلیغات ما است استفاده می گردد. در این نوع انیمیشن حتی از تصاویر و المان های گرافیکی مانند تصاویر مجلات و یا تکه های روزنامه، ممکن است استفاده گردد که به آن انیمیشن گرافیکی (Graphic Animation) می گویند. این نوع انیمیشن برای ساخت انیمیشن های تبلیغاتی بسیار کارامد است.
پیکسلیشن (Pixilation)
در این نوع انیمیشن از انسان و کاراکتر های واقعی برای ساخت سناریو هایی که در حالت عادی قابلیت ساخت ندارند استفاده می گردد. در واقع سوژه هایی که برای تصویر برداری از آن استفاده می شود، انسان ها هستند.
استاپ موشن مذهبی
در جمهوری اسلامی ایران نوعی دیگری از استاپ موشن متداول است که در نتیجه اعتقاد به دین مبین اسلام به وجود آمده است. در این نوع استاپ موشن موضوع اغلب مسائل اعتقادی و مذهبی مانند حجاب و عفاف، سیره پیامبران، زندگی شهیدان و دیگر موضوعات اعتقادی چون نبوت و توحید می باشد. موشن گرافیک مذهبی می تواند ترکیبی از تمام انواع استاپ موشن هایی که در بالا ذکر شد باشد. هدف از ساخت این نوع استاپ موشن ها اشاعه و ترویج فرهنگ و تمدن اسلامی و آموزش آموزه های اسلامی است.
استاپ موشن چگونه ساخته می شود
ممکن است تصور کنید که نحوه ساخت هر نوع استاپ موشن ساده یا حرفه ای با دیگر انواع آن تفاوت دارد. اما لازم است بدانید استاپ موشن از هر نوعی که باشد یک قاعده کلی برای ساخت آن وجود دارد. برای ساخت یک استاپ موشن ساده به تنها چیزی که نیاز دارید دوربین تلفن همراه خود، یک سه پایه و یک نرم افزار ساده برای ساخت استاپ موشن است.
برای ساخت استاپ موشن ابتدا دوربین خود را روی سه پایه قرار می دهید و تا پایان استاپ موشن آن را تکان نمی دهید. سپس سوژه خود را مقابل دوربین قرار می دهید. اولین تغییر را در سوژه ایجاد می کنید و از آن یک عکس می گیرید. سپس یک تغیر کوچک دیگر در سوژه ایجاد کرده و از آن یک عکس دیگر می گیرید، این عمل را آنقدر تکرار می کنید تا تعداد حرکات سوژه تکمیل شوند. پس از آن عکس ها را با فریم های کوتاه و به صورت متوالی با استفاده از یک نرم افزار مناسب استاپ موشن کنار هم قرار داده و در صورت نیاز آن را صداگذاری می کنید.
نرم افزار های ساخت استاپ موشن
استاپ موشن می تواند به صورت ساده ساخته شود یا از تجهیزات یا نرم افزار های حرفه ای برای ساخت آن بهره برده شود. برخی از نرم افزار های ساده ای که روی گوشی موبایل نصب شده و می توان با کمک آن ها یک استاپ موشن ساده ساخت عبارتند از:
- Stop Motion Studio
- Stop Motion Builder
- I Can Animate
- iMotion: این اپلیکیشن تنها برای سیستم عامل ios موجود است.
برای ساختن استاپ موشن حرفه ای، نرم افزار حرفه ای تری نیز مورد نیاز است. کار کردن با این نرم افزار ها اغلب سخت است و تنها افرادی که در ساخت استاپ موشن مهارت دارند می توانند از این نرم افزارها استفاده کنند. نام برخی از این نرم افزار ها را در ادامه می بینید:
- Stop Motion pro
- Dragon Frame
- iKITMovie
برای دسترسی با فایل pdf این مقاله به روی لینک زیر کلیک کنید.
استاپ موشن
سوالات متداول استاپ موشن
- آیا برای تولید استاپ موشن به استودیو نیاز است؟
- به دلیل اینکه زوایای دوربین هنگام عکاسی و فیلم برداری حتما باید ثابت بوده یا طبق یک سناریو مشخص تغییر کند به تجهیزات فیلم برداری، پایه دوربین، تایمر نیاز است که این تجهیزات همه در استودیو مجیا می باشد. اما اگر بخواهیم خارج از استدیو استاپ موشن بسازیم نیاز به شبیه سازی است.
- هزینه استاپ موشن چگونه محاسبه می شود ؟
- هزینه های استاپ موشن بر اساس درجه طراحی، و کیفیت آن و تعداد کاراکترهای انتخاب شده از ثانیه ای ۵ هزار تومانمحاسبه می شود.
- هزینه ساخت استاپ موشن چقدر است؟
- هزینه ی ساخت استاپ موشن بستگی به طراح یا شرکتی دارد که آن را می سازد. علاوه بر آن زمان استاپ موشن، هدف از ساخته شدن آن و نوع استاپ موشن نیز تا حد زیادی در تعیین هزینه ها نقش دارند؛ به همین دلیل برای استاپ موشن نمی توان تعرفه ثابتی را مشخص کرد.
- شرایط پرداخت هزینه استاپ موشن چگونه است؟
- برای سفارش استاپ موشن با شرکت یا طراح قراردادی بسته می شود و هزینه ساخت استاپ موشن نیز اغلب با ضمن عقد قرار داد از مشتری گرفته می شود. با این وجود ممکن است برخی طراحان مقداری از هزینه ساخت را ضمن قرارداد و بقیه هزینه را پس از تحویل پروژه نهایی دریافت می کنند. گاها نیز امکان پرداخت هزینه ساخت استاپ موشن در چند نوبت وجود دارد.
- آیا خودمان می توانیم استاپ موشن بسازیم؟
- ساخت یک استاپ موشن ساده کار راحتی است و اغلب افراد می توانند در خانه یا محل کار خود با دوربین محل کار خود یک استاپ موشن ساده بسازند؛ اما لازم به ذکر است برای ساخت یک استاپ موشن خلاقانه و حرفه ای کار هر کسی نیست و تنها طراحان ماهر می توانند از پس آن بر بیایند.
مطلب مفیدی بود ممنون